A̱sunkurum

Neet di̱ Wikipedia
A̱sunkurum
nwap
A̱byinNaijeriya Jhyuk
Shyia̱ di̱ fam tyok a̱byinSi̱tet Ka̱duna Jhyuk
A̱gbang tyantungkamuru ãsunkurum Jhyuk
Language usedSunkurum (a̱lyem) Jhyuk

A̱sunkurum ba (á̱ ma ngyei Ikolu, Ikulu, Bekulu) yet nwap á̱ maai nshyia̱ mba di̱ Susot A̱gwomna̱ti Mali Zangon Katab, Ka̱ciya ma̱ng Ka̱uru á̱si̱ a̱tak Si̱tet Ka̱duna a̱si̱ Fam-a̱byin A̱ka̱wa̱tyia̱ Naijeriya a̱ni.[1] Ba̱ lyiat a̱lyem Pi̱lato a̱ghyang kya nang á̱ ngyei Sunkurum (ke 'Kulu') a̱ni.[2] Ba̱ yei a̱byin mba ka Akulu (a̱byin A̱sunkurum kya ka).

Khwi[jhyuk | jhyuk a̱tyin ka]

Á̱kpa á̱niet A̱sunkurum ka á̱ ndyuut á̱ si̱ sak a̱ni nyia̱ ka̱ cong khwi taada wa si̱ shi tat kpa̱mkpaan ma̱ng 70.0% a̱si̱ a̱mgba̱m á̱niet ba, ma̱nang A̱kpaa̱pyia̱ ba nshi tat 25.0% a̱wot Krista ba si̱ nshyia̱ ma̱ng 5.0% a̱si̱ a̱mgba̱m á̱niet ba. Mami Krista ba, Á̱sa̱t ba byia̱ 60.0%, Protestant ba ma̱ng 25.0% a̱wot Roman Catholic ba si̱ kyiak 15.0%.[3]

Kwai-nfwuo-á̱niet[jhyuk | jhyuk a̱tyin ka]

[4]Á̱ ngyei a̱tyutyok á̱niet A̱sunkurum ba "Agwom" (ku Agom). A̱tyutyok mam a̱fwun hu wa yet A̱tyushityok (A̱ST) Agwom Yoona Sidi Kuka (Shong: Yohannah Sidi Kukah), Agwom Akulu II. Agwom Akulu wu wa yet a̱kwak a̱son Komiti Taada Tyok Asunkurum (Akulu, Ikulu) ji, nang a̱keangtung kikya shyia̱ Fadan Ikulu,[5] mi̱ Ka̱murum.[6]

A̱banka̱u a̱byin[jhyuk | jhyuk a̱tyin ka]

Á̱ lyen a̱byin á̱niet A̱sunkurum ka nang Akulu (Tyap: Sunkurum; Kpat: Ikulu). Ikulu yet a̱nyiung mami a̱banka̱u 11 Sot A̱gwomna̱ti Mali Zangon Kataf a̱si̱ a̱tak A̱si̱tet Ka̱duna na. Á̱ si̱ bu ka̱u á̱si̱ na a̱nii:[7]

  1. Gidan Pate
  2. Gidan Zomo
  3. Kamaru Ikulu (Ka̱murum)
  4. Kamaru Hausawa (Ka̱murum)
  5. Katul
  6. Ungwan Jada
  7. Ungwan Jatau
  8. Ungwan Pa
  9. Ungwan Sani
  10. Yadai

Nggwon a̱byin A̱sunkurum ka nang á̱ ndyen ba̱t a̱ni, Rev. Fr. Matthew Kukah ku twei mi̱ zop a̱nu a̱ghyang tak ma̱ng This Day News nyia̱ A̱sunkurum ba a mbeang A̱byoot ba bibya yet a̱cyuang swak mi̱ susot a̱tyaat a̱gwomna̱ti ka, mang konyan ma̱ mba si̱ byia̱ ward a̱nyiung wa ma̱nyin a̱mgba̱m ma̱ng shi mba hu.[8]

A̱ca̱cet á̱niet[jhyuk | jhyuk a̱tyin ka]

Ya̱fang[jhyuk | jhyuk a̱tyin ka]

  1. "Ikulu". Ethnologue.
  2. "Glottolog 3.0 -Ikulu". glottolog.org.
  3. "Joshua Project entry on Ikulu in Nigeria".
  4. "Ministry of Local Government Affairs: Composition of the State's Council of Chiefs". Archived from the original on January 15, 2021. Retrieved August 8, 2020.
  5. "Fadan Ikulu/Kaduna State". Retrieved August 8, 2020.
  6. "Kamaru Ikulu Map - Satellite Images of Kamaru Ikulu". Retrieved August 8, 2020.
  7. "Ikulu, Zangon Kataf, Kaduna, Nigeria". Retrieved August 8, 2020.
  8. Damina, Francis (July 17, 2020). "Nigeria: 'Mediatrix' - a Tribute to Maman Fr. Kukah". All Africa. This Day. Retrieved August 8, 2020.