John Ba̱la Gora

Yoona Ba̱la Gora

a̱tyubishyi

Sot mbyin	a̱sam
A̱byin mbyin	Naijeriya
A̱lyoot nang á̱ ku tyia̱ nggu	John
A̱tuk mbyin	7 Zwat Swak ma̱ng Jhyiung 1957
A̱keang mbyin	A̱fan Tsaai
A̱lyem mbyin	Tyap

A̱tyoli John Nwuanma̱ghyi Ba̱la Gora ku Yoona Nwuanma̱ghyi Ba̱la Gora (byin 7 Zwat Swak ma̱ng Jhyiung 1957) wa yet Danmadami A̱tyap wu. Nggu wa ku yet a̱son a̱tyulyuut A̱gwatyap ka kyiak neet di̱n jen nang á̱ kpaat a̱byintyok ka ma̱ a̱lyia̱ 1996 nang A̱gwam Ba̱la A̱de Da̱ukee si̱ yet A̱gwatyap ntsa wu. A̱ci̱t nggu wu wa yet A̱tyoli Yakubu Uma̱ru Gora.

A̱son shyicet

Á̱ byin nggu ma̱ a̱tuk mam 7 Zwat Swak ma̱ng Jhyiung 1957 ma̱ a̱bakeang A̱fan Tsaai (ku Magata) kya. A̱tyia̱ mbyin nggu wa ku yet Madaki Ta̱una, a̱fai Ka̱boshyia̱, a̱fai Mugu, a̱fai Wanee, a̱fai Gwaza, a̱fai A̱la, a̱fai Gata, a̱fai Ga̱ya, a̱fai Njei, a̱fai A̱gbaat, a̱tyia̱ kwai A̱tyap a̱wa.

A̱yang-a̱khwop nggu wu, Ka̱maca Pius, wa ku tyia̱ nggu a̱lyoot ka, Nwuanma̱ghyi, a̱wot ma̱nang gu nsan Yesu a̱ si̱ nwuo khwi a̱ni mi̱ Cod Katolika mba hu a̱ja, a̱wot á̱ shim nggu cucuk hu, a̱ si̱si̱ nkhai a̱lyoot ka, John.

Ma̱ a̱lyia̱ 1968, John si̱ shyia̱ nwuai da̱ a̱vwuo fang ma̱ng a̱lyoot ka, Ayuba Ta̱una. A̱wot ma̱nang gu nnwuo khwi a̱ni, a̱ si̱si̱ shai a̱lyoot ka ntyia̱ John Ta̱una á̱ si̱ lyen nggu ma̱ng a̱lyoot a̱kya ba̱ng si̱ tat jen tyiai A̱lifang Pi̱raimari nggu ji ma̱ a̱lyia̱ 1974.

Da̱ a̱kwonu a̱kya, a̱tyia̱ mbyin ma̱ng a̱shushyuo a̱ ntung a̱tyia̱ nggu wu a̱ni, a̱nyan wa na bai yet A̱gwatyap ntsa wu, A̱gwam Ba̱la A̱de Da̱ukee Gora, si̱ shai a̱lyoot a̱tyia̱ nggu ka nat mi̱ Ba̱la Gora. Huhwa mbyia̱ nang kyiak neet mi̱ tyiai Pi̱raimari nggu hu tat a̱fwun, a̱lyoot nggu ka si̱ ngyet John Bala Gora.

Tat-a̱pyia̱

A̱tyoli John ku tsa nat fang hu mi̱ L.E.A. Primary School, Mayayit (1968-1971). Ma̱ a̱lyia̱ 1972, a̱ si̱ shai a̱ nat L.E.A. Primary School Zango 1, a̱vwuo ka nang gu nshyia̱ First School Leaving Certificate nggu ma̱ a̱lyia̱ 1974. Nang gu ntyak a̱ni ma̱ a̱lyia̱ a̱kya, a̱ si̱ tsa a̱ nat Katsina Teachers College, a̱vwuo ka nang gu si̱ nshyia̱ kwaa̱mbwat Teachers Grade II nggu ma̱ a̱lyia̱ 1980. Bang ma̱ng a̱hwa, ma̱ a̱lyia̱ 1981, a̱ si̱ nwuo mi̱ Federal College of Education, Pankshin, a̱ si̱ tyak ma̱ng Nigeria Certificate in Education (NCE: CRS/HIST) ma̱ a̱lyia̱ 1984. Ku si̱ ba̱ yet nggu a̱tan kyang wa gu mbeang fang hu a̱ si̱ cat nwuai hu mi̱ Yunuvasi̱ti Nja̱t a̱ si̱ shyia̱ ma̱ a̱lyia̱ 1986, a̱ si̱ tyak ma̱ a̱lyia̱ 1989 ma̱ng Bachelor of Arts Education (B.A. ED: REL). A̱ bu si̱ mbeang fang hu a̱ja kyiak neet ma̱ a̱lyia̱ 1990 ba̱ng si̱ nat 1991. A̱ si̱ yok a̱nia bah. Ma nggu, a̱ si̱ nat mi̱ Yunuvasi̱ti Ahmadu Bello nang á̱ ngyei ABU mi̱ Zariya mbeang International Institute of Christian Studies (IICS) mi̱ Muná̱pyia̱ Sí̱tet A̱merika a̱ni a̱ si̱ ta̱bat fang kyiak neet ma̱ a̱lyia̱ 1994 a̱ si̱ tyak ma̱ a̱lyia̱ 1995 ma̱ng Masters in Education (M.ED: REL), a̱wot a̱ si̱ bu fang a̱ja tsi̱tsak 1994 ma̱ng 1995 a̱ si̱ shyia̱ kwaa̱mbwat IICS. Nang gu njhyem fang a̱hwa, ma̱ a̱lyia̱ 2014, a̱ si̱ bu ta̱bat fang mi̱ Yunuvasi̱ti Nja̱t mi̱ PhD program ghyang.

A̱tyoli John ku ncong a̱yaawokshop, a̱yaasemina ma̱ng a̱yaakos ma̱ a̱di̱di̱t a̱mami ma̱ng a̱ta̱usa si̱tet ka.

Nta̱m

A̱tyoli John ku yet a̱tyutyiet mi̱ L.E.A. Primary School Nietcen A̱fakan kyiak neet ma̱ a̱lyia̱ 1977 si̱ nat 1978 (Kweam Tyiet A̱lyia̱ A̱nyiung), a̱wot a̱ si̱ bu tyiet a̱ja 1980-1981. A si̱ ma tyiet mi̱ GDSS Babban Duhu, Ka̱sina (1985-1987); GSS Kagarko (1987-1989); GSS Nietcen A̱fakan (1989-1992); ma̱ng GSS Takad (1992-1996).

A̱ ku yet A̱kwak A̱son A̱byin sot Kataf Students Union (1983-1984), mbeang A̱kwak A̱son The Kataf Youth Wing (1982-1984).

A̱tyoli John si̱ yet A̱tyulyuut Kansi̱t A̱byintyok A̱tyap wu ma̱ng A̱tyulyuut A̱pyia̱ A̱gwatyap kyiak neet mi̱ Zwat Tsat 1996 ba̱ng si̱ tat jen kwi A̱gwam Ba̱la A̱de Da̱ukee mi̱ Zwat Jhyiung 2005, a̱wot a̱ si̱ ba̱ ya a̱son kyiak neet mi̱ khwi tyok A̱gwam Harrison Bunggwon ma̱ a̱lyia̱ 1996 ba̱ng si̱ tat 2009. Di̱n jen a̱ja, á̱ si̱ nwuak cuk A̱tyulyuut ji ma̱ A̱tyoli Yakubu Uma̱ru Gora, a̱wot ma̱nang nggu A̱tyoli Yakubu si̱ shyia̱ jen ba̱t a̱ni bah, A̱tyoli John si̱ ba̱ neap mbwak a̱ si̱ beang nggu ma̱ng ta̱m a̱hwa ba̱ng si̱ tat ma̱ a̱lyia̱ 2012.

Mi̱ di̱n jen ji nang ta̱m A̱tyulyuut hu byia̱k a̱ nat da̱ a̱vwuo A̱tyoli Yakubu a̱ni, A̱tyoli John si̱ kin ngya a̱son ma̱ng ta̱m tyiet nggu hu mi̱ GSS A̱zali mi̱ Gwoot kyiak neet mi̱ Zwat A̱taa 2009 ba̱ng si̱ tat Zwat Nyaai 2012.

A̱ si̱ bu nyia̱ ta̱m mi̱ Tyantung Ministi̱ri Tat-a̱pyia̱ nang Byia̱k Darekto Nta̱m kyiak neet mi̱ Zwat Nyaai 2012 ba̱ng si̱ tat 2015.

Á̱ si̱ khai nggu a̱ yet Darekto Tat-a̱pyia̱ A̱za-lan mi̱ Zwat Swak 2015 a̱ si̱ shyia̱ a̱ja, a̱ si̱ tat a̱tuk 27 Zwat Swak ma̱ng Sweang 2017 — a̱tuk ka nang gu nfwung ta̱m a̱gwomna̱ti nang Darekto Tat-a̱pyia̱ a̱ni.

Á̱ ti̱n nggu gu yet A̱kpangcuk, Komiti Ntam Cam ma̱ng Swat Nyinyang A̱byintyok A̱tyap (ku Atyap Chiefdom Peace and Security Partnership Committee di̱n Shong; si̱ a̱yaamemba 86) nang á̱ kpaat a̱tuk mam 2 Zwat Swak 2020 a̱ni a̱ Magwatyap.

Za̱náng

Mi̱ Zwat Jhyiung 2018, á̱ nang nggu za̱nang kwaa̱mbwat jhyem mat Behavioral Insights for Public Policy Program for Senior Executives Program, Yunuvasi̱ti Harvard, A̱lifang A̱gwomna̱ti John Kennedy, Executive Education, A̱buja, Naijeriya.

Khwi tyok

Ma̱ a̱tuk mam 31 Zwat Jhyiung 2019, A̱gwatyap III wu, A̱gwam Dominic Ga̱mbo Yahaya si̱ kup nggu tyok Danmadami A̱tyap hu a̱ Magwatyap ka, A̱tak Njei.

Swat nyeang

A̱tyoli John shyia̱ di̱ nyeang A̱yang-a̱li Annah John Ba̱la A̱de, a̱wot ba̱ si̱ byia̱ mman a̱taa: Rose John, Amanda John Bitut (a̱ wa ka̱n nyeang), Brenda Kasang John, Monalda Ba̱la John Ba̱la, Mathilda Nkai John, Larrionda Ta̱una John.